درمان خانگی خس‌خس مرغ و خروس | روش‌های طبیعی و موثر

علائم داخلی بیماری مارک در طیور (بین ۱۲ تا ۲۰ هفتگی)
گروه دوم علائم این بیماری مربوط به اندام‌های داخلی پرنده است و شامل موارد زیر می‌شود:

• تورم اندام‌های داخلی مانند کبد، طحال، کلیه و تخمدان‌ها
• کم‌خونی و رنگ‌پریدگی تاج و ریش
• اسهال و دفع غیرطبیعی
• کم‌آبی بدن به دلیل اختلال در جذب مایعات
• درگیری دستگاه گوارش و اختلال در هضم
• پر بودن غیرعادی چینه‌دان

در برخی موارد نادر، پرنده‌ی مبتلا ممکن است هیچ علامت مشخصی بروز ندهد. با این حال، شایع‌ترین شکل بیماری مارک نوع عصبی آن است که به‌تدریج موجب فلج شدن پرنده و درگیری عصب اصلی ساق پا می‌شود. این ویروس حتی می‌تواند به چشم پرنده آسیب برساند و در نهایت باعث کوری شود.

نحوه تشخیص بیماری مارک در طیور
تشخیص بیماری مارک در مرغ و سایر پرندگان کاری دشوار است، زیرا علائم آن با برخی بیماری‌های ویروسی دیگر، به‌ویژه لوکوز طیور، شباهت زیادی دارد. این بیماری معمولاً با مشکلات چشمی شدید و فلج شدن اعصاب همراه است.

مارک اغلب بین ۸ تا ۲۰ هفتگی بروز می‌کند، اما در برخی موارد ممکن است در پرندگان ۳ تا ۴ هفته‌ای یا حتی در سن یک‌سالگی نیز دیده شود.

نحوه شیوع بیماری مارک در گله طیور
ویروس مارک به‌راحتی در محیط مرغداری پخش می‌شود. مهم‌ترین راه‌های انتقال آن عبارتند از:

تنفس ذرات آلوده موجود در هوا

وجود گرد و غبار و آلودگی روی پوست پرندگان مبتلا

تماس مستقیم با مدفوع پرندگان آلوده

برای کاهش خطر شیوع، توصیه می‌شود جوجه‌ها و پرندگان خود را تنها از فارم‌های معتبر خریداری کنید و از واکسیناسیون آن‌ها اطمینان داشته باشید.

پیشگیری از بیماری مارک در طیور

روش‌های مؤثر برای پیشگیری از بیماری مارک در مرغداری‌ها
بیماری مارک یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ویروسی طیور است که درمان قطعی ندارد، بنابراین پیشگیری تنها راهکار مطمئن برای حفظ سلامت گله به شمار می‌رود. برای جلوگیری از انتشار این بیماری و کاهش خسارت‌های احتمالی، رعایت نکات زیر ضروری است:

بررسی منظم سلامت پرندگان: به‌صورت دوره‌ای وضعیت ظاهری و رفتاری تمام پرندگان را ارزیابی کنید تا در صورت مشاهده علائم، سریعاً اقدام شود.

ضدعفونی و نظافت مستمر سالن و تجهیزات: پاکسازی مرتب کف، دیوارها، دانخوری‌ها و آبخوری‌ها خطر انتقال ویروس مارک را کاهش می‌دهد.

استفاده از خوراک باکیفیت و بهداشتی: تغذیه مناسب باعث تقویت سیستم ایمنی و مقاومت طیور می‌شود.

کنترل ورود و خروج افراد و تجهیزات: کاهش تردد غیرضروری و استفاده از لباس و کفش مخصوص در محیط مرغداری، ریسک آلودگی را کم می‌کند.

مشاوره و پایش منظم توسط دامپزشک: نظارت تخصصی می‌تواند بروز بیماری‌ها را در مراحل اولیه شناسایی و کنترل کند.

انتقال موقت طیور هنگام ضدعفونی کامل محیط: در صورت نیاز به پاکسازی اساسی یا تعویض خاک کف سالن، پرندگان باید به مکان دیگری منتقل شوند.

مدیریت بهداشتی صحیح و برنامه‌ریزی‌شده: رعایت اصول بیوسکیوریتی و اجرای پروتکل‌های استاندارد الزامی است.

خرید جوجه‌های مقاوم ژنتیکی: انتخاب نژادهایی با مقاومت بالاتر، احتمال ابتلا به بیماری مارک را کاهش می‌دهد.

واکسیناسیون در روزهای اولیه: تزریق واکسن مارک در سن یک‌روزه، یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه است.

جداسازی جوجه‌های سالم از بیمار: هرگونه پرنده مشکوک باید بلافاصله از گله اصلی جدا شود.

جلوگیری از ورود گرد و غبار آلوده: کرک و ذرات ناشی از پرندگان مسن می‌توانند ناقل ویروس باشند؛ بنابراین باید محیط کاملاً عاری از آلودگی باشد.

بیماری مارک در پرندگان درمان دارویی مؤثری ندارد. ویروس پس از بروز علائم، در بدن پرنده باقی می‌ماند و تنها راه کنترل آن پیشگیری و واکسیناسیون در سن یک‌روزه است. دو نوع واکسن رایج که برای کاهش شیوع این بیماری استفاده می‌شوند عبارتند از:

1. واکسن پولواک مارک (Poulvac Marek):
   یک واکسن دوگانه است که به جوجه‌ها در روز اول زندگی تزریق می‌شود و از ابتلا به بیماری مارک جلوگیری می‌کند.

2. واکسن Rismavac + CA126:
   واکسنی زنده و ترکیبی با واسطه سلولی است که برای پیشگیری از بیماری مارک در طیور به‌کار می‌رود.